مقدمه
درجه اشتعال قير به درجه حرارتي اطلاق مي شود که وقتي دماي قير به آن مي رسد ، با نزديک نمودن شعله به سطح آزاد آن ، جرقه اي در سطح آن ديده شود . همان طور که مي دانيد قيرهاي خالص ، قطران و مخلوط آن ها آتشگير مي باشند ؛ لذا بايد بدانيم که قيرهايي را که با آن ها کار مي کنيم را تا چه دمايي مي توانيم گرم نماييم ، بدون آنکه قير دچار اشتعال و يا سوختن شود . اين مطلب از لحاظ ايمني در کارگاه و آزمايشگاه بسيار حائز اهميت است و در صورت عدم توجه به اين مطلب مي تواند خطرساز باشد !
آزمايش تعيين درجه اشتعال قير را مي توان با دو نوع دستگاه انجام داد :
· دستگاه درجه اشتعال رو باز
· دستگاه درجه اشتعال رو بسته
از آن جهت که در دستگاه رو بسته تمام مقادير بخار هاي قابل اشتعال آزاد شده از قير ، جمع آوري مي شود ، لذا درجه اشتعالي که با اين دستگاه تعيين مي شود تا حدي کوچکتر از درجه اشتعالي خواهد بود که با دستگاه رو باز تعيين شده است .
چون که قير در دماي بالاتر از 176 درجه سانتيگراد خواص خود را از دست خواهد داد ، لذا نبايد درجه حرارت قير از اين مقدار فراتر رود .
شرح کامل اين آزمايش را مي توانيد در استانداردهاي زير ملاحظه نماييد :
- درجه اشتعال قير به روش ظرف روباز :
ASTM Methods:D 92-52
AASHTO Methods:T 48-53
- درجه اشتعال قير به روش ظرف رو بسته :
ASTM Methods:D 93
AASHTO Methods:T 73
هدف :
هدف از آزمايش درجه اشتعال ، تعيين درجه حرارتي است که در آن قير مشتعل مي شود و نيز تعيين درجه حرارتي که قير در آن دما مي سوزد . لازم به يادآوري است که تمام افرادي که با قير سروکار دارند بايد به خوبي از درجه اشتعال قيري که با آن کار مي نمايند ، آگاه باشند تا از خطرات احتمالي ناشي از مشتعل شدن قير در اثر حرارت دادن بيش از حد در کارگاه ها جلوگيري شود .
وسايل آزمايش :
· ظرف قير
· گيره نگهدارنده
· وسيله گرم کننده
· دماسنج
· تجهيزات توليد شعله
· کرنومتر
روش انجام آزمايش :
در صورتي که از قير جامد يا نيمه جامد در اين آزمايش استفاده مي نماييد ، بايد آن را تا 176 درجه سانتيگراد گرم نمود تا ذوب شود . سپس قير مذاب را در داخل ظرف مخصوص دستگاه آزمايش مي ريزيم ؛ به قدري که پر گردد . هواي محبوس شده در قير بايد خارج شود و سطح قير با کاردک صاف گردد . حال به قير فرصت مي دهيم تا سرد شود .
اکنون ظرف قير سرد شده را بر روي دستگاه آزمايش سوار مي نماييم و دماسنج را بر روي پايه نگهدرنده قرار مي دهيم ؛ به طوري که قسمت تحتاني دماسنج به ته ظرف برخورد ننمايد .
ابتدا درجه اشتعال قير را به صورت تقريبي بدست مي آوريم تا از نتيجه آن در آزمايش اصلي بتوانيم استفاده نماييم . پس در اين مرحله بدون توجه به سرعت گرمادهي با سرعت ثابت حدود 12 درجه سانتيگراد در دقيقه قير را گرم مي نماييم و با عبور دادن شعله از روي قير در دماي بالاي 250 درجه سانتيگراد ، دمايي را که به ازاي آن در سطح قير جرقه ايجاد مي شود ، را به عنوان درجه اشتعال تخميني در نظر مي گيريم .
حال آزمايش اصلي را با تنظيم درجه حرارت به طوري که در هر دقيقه 16.7 درجه سانتيگراد تغيير نمايد ، شروع مي کنيم. هنگامي که درجه حرارت قير به 56 درجه سانتيگراد رسيد ، سرعت گرم شدن قير را به 5 درجه سانتيگراد بر دقيقه کاهش مي دهيم . زماني که دماي قير به 28 درجه سانتيگراد مانده به درجه اشتعال تخميني قير رسيد ، به ازاي هر سه درجه يکبار شعله را از روي قير عبور مي دهيم .
اين کار را تا زماني ادامه مي دهيم که هنگام عبور شعله ، جرقه اي در سطح قير نمايان شود . اين درجه را به عنوان درجه اشتعال قير ثبت مي نماييم .
براي تعيين نقطه اشتعال محصولات نفتي و روغني به كار ميرود . حركت شعله به صورت برقي و با فشار يك دكمه ، به صورت اتوماتيک از روي كاسه برنجي آغاز و به حالت اوليه باز ﻣﻲگردد .
سایر مشخصات :
- مجهز به ظرف برنجي استاندارد
- مجهز به ترمومتر 400 شيشه اي
- هيتر به قدرت 600 وات
- وزن دستگاه 8 کيلوگرم
: