سوکرالوز (به انگلیسی: Sucralose) با فرمول شیمیایی C۱۲H۱۹Cl۳O۸ یک ترکیب شیمیایی با شناسه پابکم ۷۱۴۸۵ است. که جرم مولی آن ۳۹۷٫۶۴ g/mol میباشد. سوکرالوز(1,4,6-Trichlorogalactosucrose) تنها شیرین کننده بدون کالری است که از شکر مشتق می شود و 600 بار از شکر شیرین تر است. جایگزینی3 مولکول کلر سبب می گردد که سوکرالوز همانند شکر قابل شکستن ومتابولیزه شدن نباشد.بنابر این بدون تغییر وبه سرعت از بدن عبور کرده و ماده ای خنثی(inert) وsafe در نظر گرفته می شود.(مدت زمان مطالعات 20 سال می باشد).
سوکرالوز دز سال 1976 توسط شرکت Tate &Lyle کشف شد و در سال 1998 توسط سازمان غذا ودارو ی آمریکا FDA تایید شد و در حال حاضر در 80 کشور شامل آمریکا ،کانادا و استرالیا برای مواد غذایی جامد ونوشیدنیها مورد استفاده می باشد.
این ماده به راحتی در آب حل شده وبه علت پایداری مناسب بخوبی در پخت وپز قابل استفاده می باشد.
سازمانهایی که سوکرالوز توسط آنها مورد تایید قرار گرفته است:
1- سازمان غذا ودارو ی آمریکا در سال 1998 (FDA)
2- JECFA(joint FAO&WHO expert committee on food additives) در سال 1999
3-کمیته علمی غذای اروپا در سال 2000(SCF)
4- سازمان ایمنی غذای اروپا(EFSA)
فایده های سوکرالوز
ترکیب دومورد طعم منحصر به فرد سوکرالوز که کاملا"شبیه شکر است و مقاومت عالی آن موجب برتری این شیرین کننده از سایر شیرین کننده شده است وجایگزین شکر در کلیه انواع غذا ها و نوشیدنیها شامل غذاهای خانگی و دستورهای پخت باشد.سوکرالوز طعمی شبیه شکر دارد که کاملا" قابل درک است و طعم ناخوشاند ندارد . سوکرالوز طعمی شیرین دارد و شیرینی آن در دهان باقی می ماند و هیچ طعم ناخوشایندی در دهان ایجا نمی کند. سوکرالوز دربدن انرژی تولید نمی کند به دلیل اینکه مانند ساکارز شکسته نمی شود وبه سرعت از میان بدن بدون تغییر عبور می کند . سوکرالوز به طور وسیعی در بیش از 100 تحقیقات در مدت 20 سال مورد بررسی قرار گرفته و یافت شد که کاملا" سالم وبی خطر است وتا کنون هیچ گونه گزارشی مستند از عوارض نامطلوب همچون پوسیدگی دندان ،افزایش قند در افراد دیابتیک ،تغییرات ژنتیکی،سرطان ،مشکلات ایمونولوژیک،اختلال در سیستم اعصاب مرکزی ومحیطی ونیز نقص جنین از این ماده منتشر نشده است. این شیرین کننده برای کل اقشار جامعه قابل استفاده می باشد شامل زنان باردار, مادران شیرده و کودکان درکل سنین . سوکرالوز برای افرادی که می خواهند میزان جذب کالری را به بدن خود کاهش دهند مفید می باشد. سوکرالوز به عنوان یک شیرین کننده در مکمل های غذایی ,مواددارویی ,ویتامین ها و مکمل های معدنی و دارویی قابل استفاده می باشد . از دیگر فواید سوکرالوز اینست که موجب تخریب دندانها نمی شود ودوست دندانهاست چون باکتریهای دهان آنرا به عنوان یک منبع غذایی نمی شناسد بنابر این موجب پوسیدگی دندانها نمی شود .
بررسی های بالینی وسیع(clinical studies/trials)
مطالعات بالینی وسیع(clinical studies/trials) در 20 سال گذشته (حداقل 100 مورد)بر روی انسان ارایه دهنده نتایج مستدل ومحکم در عدم تأثیر سوکرالوز بر متابولیسم کربوهیدارت ،میزان قند خون و ترشح انسولین بر روی افراد سالم،افراد دیابتیک نوع 1و2 می باشد.در این مطالعات نشان داده که در هر 3 گروه آزمایش فوق فاکتورهای مهم واساسی زیر:
1-Fpg (Fasting Plasma Glucose)
2-HbA₁c (هموگلوبین A₁c)
3-Fasting Serum C Peptide
بعد از مصرف سوکرالوز کاملا" بدون تغییر مانده است.(پیوست 1 شامل حدود 10 مقاله بالینی که از اینترنت گرفته شده است.)
مقایسه پروفایل حسی شکروسوکرالوز
به دلایل مزایای گوناگون از جمله شیرینی بسیار مطلوب و عدم وجود خاصیت unpleasant after taste ،به طور وسیع در آمریکا،کانادا،استرالیا ومکزیک مصرف می گردد.
متابولیسم
سوکرالوز هیچ تاثیری بر متابولیسم کربوهیدرات ندارد، ,همچنین میزان قند خون وترشح انسولین را در کوتاه وبلند مدت تحت تأثیر قرار نمی دهد درنتیجه شیرین کننده مناسب برای دیابتی ها محسوب می گردد
دامنه مصرف
پایداری بسیار بالا در حالات محلول ودر دماهای مختلف سبب می گردد که این شیرین کننده کم/بدون کالری به طور وسیع در صنایع غذایی ودارویی ( کنسرو ,سس،شربت،انواع نوشیدنی ها،کیک،دسر،بستنی،مکملها،ویتامین هاو....)مصرف گردد.
میزان جذب روزانه قابل قبول سوکر الوز( ADI) :
حداکثر 15میلی گرم به ازاء یک کیلوگرم وزن بدن می باشد .( 15mg/kgbw)
منبع ویکی پدیا
: